(torreh.net) | میگویند تهمت همانند زغال است؛ نمیسوزاند اما سیاه میکند | مروری بر پرونده تابلو فرش و دیدگاه های خوانندگان
برچسب ها
پرونده تابلو فرش - تابلو فرش - داود شادلو - سردبیر - سردبیر طره - سردرود - شماره 4 - شماره چهارم - ویژهبهنام خداوند جان و خرد
طره (torreh.net) | میگویند تهمت همانند زغال است؛ نمیسوزاند اما سیاه میکند.
چهارمین شمارۀ طره باید آذر ماه ۱۳۹۲ منتشر میشد که بنا به عللی که در ادامه به آن اشاره میکنم با کشوقوسها و دشواریهای بسیار بهمنماه منتشر شد. گرچه بیشترین اتلاف زمان را در صفحهآرایی داشتیم، اما زمانی را هم در تأمین محتوا از دست دادیم، زیرا رفتن به سراغ موضوعاتی که پیشینۀ مکتوب و گردآمدۀ درخوری برای آنها وجود ندارد ساده نیست.
هنوز زمان چندانی از انتشار شمارۀ ۴ نگذشته بود که شماری از خوانندگان در برابر پروندۀ تابلوفرش موضع گرفتند. برخی این پرونده را جانبدارانه و اجحاف در حق این صنعت دیدند و دیگرانی هم پرداختن به تابلوفرش را غیرضروری و بها دادن بیدلیل به پدیدهای دانستند که باید به تمامی نادیدهاش گرفت. ما هم از آغاز پیشبینی چنین برخوردها و واکنشهایی را میکردیم، چون در هر دو دسته هواداران سرشناسی حضور دارند که مایلاند دیدگاه عموم را به دیدگاه خود نزدیک کنند.
با همۀ این دشواریها کوشیدیم دیدگاهی میانه و بیطرفانه برگزینیم و مجالی برای طرح دیدگاههای موافق و مخالف فراهم آوریم. هر خوانندۀ منصفی پس از خواندن موشکافانۀ همۀ مطالب -نه ورق زدن سرسری که آفت امروز جامعۀ علمی ماست- به بیطرفی طره گواهی خواهد داد، اما بیان چند نکته ضروری به نظر میرسد:
نخست اینکه ما به توانایی اندیشیدن و موشکافی خوانندگانمان باورمندیم و نمیکوشیم عقاید آنان را تغییر دهیم یا باوری را بر آنان تحمیل کنیم. ما فقط آینهای هستیم که گفتهها و انتقادات کارشناسان هنر-صنعت فرش را بازتاب میدهیم.
امروزه با گسترش رسانهها و وسایل ارتباط جمعی حتا دولتهای خودکامۀ نیرومند هم توان تحمیل عقایدشان را بر مردمان ندارند چه رسد به نشریهای نوپا با توانی حداقلی. از سویی، بستر دانش و پژوهش برای جستوجو و پی بردن به چیستی و چگونگی پدیدههاست و کوشش طره بهعنوان نشریهای تخصصی و تحلیلی بر این نکته استوار بوده است. جستارهای تحلیلی پرونده همچنین کارنامۀ دستاندرکاران و نویسندگان طره بهروشنی گویای این نکته است.
ادعای اجحاف در حق تابلوفرش نیز پذیرفته نیست که اگر از دیدگاه کمی نیز بنگریم، ۲۴ برگه از ۴۰ برگهای که به پرونده اختصاص داده شده در معرفی و ستایش تابلوفرش است. دیگر اینکه نفس پرداختن به تابلوفرش، آن هم در نشریۀ تخصصی فرش دستباف و گفتوگو دربارۀ پدیدهای که در زمان انتشار چهارمین شماره طره، حتا متولی فرش ایران هم آن را به رسمیت نمیشناخت، نخستین گام در به رسمیت شناختن این پدیده و معرفی آن به جامعۀ دانشگاهی و پژوهشی فرش ایران است و طره از اینکه بهشایستگی آغازگر این راه بوده است به خود میبالد. بیتردید از این پس هر کار پژوهشی که بخواهد دربارۀ تابلوفرش انجام شود نیازمند مراجعه به پروندۀ طره خواهد بود.
از سویی طره اگر میخواست یکسویه و از زاویهای منفی به تابلوفرش بنگرد، هرگز رنج و هزینۀ سفر و تهیۀ گزارش میدانی از سردرود را متحمل نمیشد و صفحاتی را برای دیدگاهها و پاسخهای تولیدکنندگان تابلوفرش به انتقادها در اختیارشان قرار نمیداد.
همچنین اگر موضع سردبیر طره -که مشاور پژوهشی برنامه پردیس پارسی بود و مهمانان با نظر او گزینش میشدند- موضعگیرانه بود هیچگاه برنامهای را به موضوع تابلوفرش اختصاص نمیداد و آقای صحتی را به برنامه دعوت نمیکرد که جلوی بیش از پنجاه میلیون بیننده و در شبکه یک سیما از تابلوفرش بگوید. همین یک نکته حجت موجهی است که اثبات میکند مجموعه طره به دنبال شناخت و حقیقت است نه هیاهو.
دیگر اینکه در مطبوعات سانسور و تحریف امری قبیح است اما اینکه شخصی در یک میزگرد که بیش از ده نفر در آن حضور دارند سخنانی را با یک معنی و مفهوم یکسان با واژگانی دیگر دوبار تکرار کند، ویراستار و سیاستگذار نشریه را مجاز میکند که بی آنکه به معنی کلی سخنان آن فرد اشکالی وارد شود برخی جملات را کوتاه کند. امری که در رسانههای همه جهان مرسوم است. در ضمن این امر صرفاً در سخنان دکتر وندشعاری رخ نداد. در سخنان جناب آقای ژوله، سرکار خانم صوراسرافیل، جناب آقای احراری، شادروان کاظمپور و شخص سردبیر طره هم روی داد زیرا رسانه موظف است که لب کلام افراد را منعکس کند. دیگر اینکه پیادهکردن متن صوتی که افراد به زبان محاوره درباره موضوعی سخن میگویند به نوشتار کاری تخصصی و دشوار است و اصول خودش را دارد. با اینحال برای پرهیز از هرگونه شبهه بهزودی متن کامل سخنان دکتر وندشعاری گرامی را به همراه فایل صوتی آن و بدون هیچگونه ویرایش در وبگاه طره منتشر میکنیم.
و نکته دیگر؛ اگر میخواهی شخصی را بهدرستی بشناسی ببین با چه کسانی دوست است. متاسفانه برخی دوستان و همسلکان آقای صحتی در اعتراض به انتشار پرونده تابلوفرش حد و میزان ادب و اخلاق را نگه نداشتند و بعضاً بهجای نقد منطقی به توهین و فحاشی در فضای مجازی پرداختند. گرچه مایل به طرح این نکته نبودیم اما اسناد این ادعا موجود است.
در پایان بایسته است به این نکته اشاره کنم که چاپ آثار در طره بهمعنی تأیید دیدگاه نویسندگان آنها نیست. طره بهویژه در پروندههای موضوعیاش میکوشد از آرا و دیدگاههای متفاوت، چه مثبت و چه منفی، سود بجوید و سرانجام راه میانهای در پیش بگیرد و بدون هیچگونه داوری یا جانبداری واقعیت موضوع را بازتاب دهد. این میانهوری در یادداشتهای مدیرمسئول و سردبیر طره در آغاز هر پرونده نمایان است.
این را هم نمیپذیریم که در پروندۀ تابلوفرش جانبدارانه عمل کردهایم، چراکه همزمان با انتشار شمارۀ ۳ به تاریخ ۸مهر۱۳۹۲ فراخوان عمومی ارسال مطلب برای پروندۀ تابلوفرش در وبگاه طره و دیگر پایگاههای اطلاعرسانی منتشر شد و مدعیان فرصت کافی برای ارسال نظر و مطلب داشتند. گفتنی است نوشتههای مثبتی هم که در پرونده منتشر شده –مانند مقالات آقایان نظامیدوست، عبداللهی و حتا گزارش میدانی از سردرورد- حاصل پیگیریهای پیاپی دستاندرکاران طره بوده است نه رغبت مدافعان این صنعت در دست بردن به قلم و نوشتن مقالات ایجابی و موشکاف. از قدیم گفتهاند حرمت امامزاده را متولیاش نگه میدارد.
پینوشت: بر آن نیستیم که به تکتک تهمتها و افتراهای ناروایی که در فضای مجازی بر اهالی طره رفته است پاسخ بگوییم. دلیلی هم بر این نکته نمیبینیم زیرا در جامعۀ علمی پاسخ هر نوشتۀ مثبت یا منفی را با نوشتهای دیگر میدهند تا بدینگونه زمینه برای گفتوگو فراهم و بر گستره و ژرفای آن دانش افزوده شود. امید است که فرش ایران بیش از این ببالد و از گزند تعصب و بیخردی مصون بماند.
در پایان همه دوستان را نخست به تقوای الهی سپس مطالعه پرونده تابلوفرش که در چهارمین شماره طره منتشر شده است دعوت میکنم.
والسلام
سردبیر طره
پایان پیام/ (torreh.net)