شله (!)

| TORREH.net | حاج مقصود فراش تقدیم می کند: شله (!) | در باب همه چی تمام بودن نمایشگاه فرش دستباف ایران

ترنج جانم زنگ زد که باباجون چی شده گیر دادی به نمایشگاه فرش این ایام؟ روی بقیه موضوعات فرش خیلی زوم نکردی اما درباره این نمایشگاه چرا هی یادداشت می نویسی؟!
گفتم که آخه این نمایشگاه ویترین فرش مملکت است و خوب یا بد بودنش نمایی از کل این هنر- صنعت رِ نمایش می دهد.
از خدا که پنهان نیست از شما چه پنهان این نمایشگاه همه چی تمام است! هر چه دلت بخواهد درونش پیدا می کنی. طوری که آدم یاد شله میفته.
میگین چطور؟ عرض می کنم.
درسته ما مشهدی ها روی شله خیلی تعصب داریم و سر شله با کسی شوخی نداریم اما خودمان که اجازه شوخی رِ داریم. جانم براتان بگه که توی شله جدا از ادویه جات و گوشت، انواع حبوبات رِ می شود پیدا کرد. از لوبیا قرمز و لوبیا چیتی تا نخود و ماش و بلغور. حالا نمایشگاه فرش تهران مگر غیر از این است؟ از جنس اعلا تا قالی دست دوم و کارکرده، از فرش شور صادراتی دیده تا فرش ناشور و پرداخت نشده، از صادرکننده بنام تا فروشنده گمنام، از تولیدکننده روستایی تا غرفه دانشجویی، از خریدار خانگی تا تاجر آن ور آبی،…
همونطور که توی مشهد برای شله سر و دست می شکنن، ملت برای نمایشگاه هم سر از پا نمی شناسند و برای غرفه گرفتن توی نمایشگاه تهران به انواع لطایف الحیل متوسل می شوند.
اجازه بدین حالا که اسم شله وسط آمد از تفاوت هاش هم بگیم. اولاً که روایت شده پیدایش شله از روی عجله بوده. میگن وقتی مغولها از سمت شرق کشور به ایران حمله کردند، خراسانی ها از روی عجله هر چی در دسترس داشتند توی دیگهای بزرگ می ریختند و طبخ می کردند و دست بر قضا همچین خوراک مطبوعی پدید آمد. اما مگر نمایشگاه فرش تهران هم عجولانه است؟ رخدادی که ۲۴ سال از عمرش می گذرد و نرم نرمک و طی سالها به این بلا دچار شده نمی تواند نشانی از تعجیل داشته باشد.
ثانیاً وقتی جایی در مشهد شله می دهند، عالم و آدم خبردار می شوند. اطلاع رسانی همچین مویرگی در سراسر شهر انجام می شود و همدیگر رِ خبر می کنند. اصلاً ایام محرم که می شود حال و هوای مشهدی ها عوض می شود و مراودات و مذاکرات و تعاملات و چاق سلامتی ها حول زمان و مکان دیگ های شله می گردد. اما برای نمایشگاه فرش تهران که از این خبرها نیست. با هزار دادار دودور و بیلبورد زدن و تیزر پخش کردن و ترفندهای تبلیغاتی هم خلق الله آنطور که باید خبردار نمی شوند و به هم خبر رسانی نمی کنند که اگر غیر این بود باید پایتخت نشین ها توی نمایشگاه از سر و کول هم بالا می رفتند.
ثالثاً تراز اجتماعی مردم توی مشهد در ایام عزاداری با شله سنجیده می شود. مثلاً اون هایی که خیلی متشخص و پرنفوذ و کلاس دار هستند، سطل یا قابلمه بزرگ شله رِ در خانه تحویل می گیرند و لازم نیست صف بایستند. یا مثلاً اگر کسی بتواند یک سطل شله به خانه اقوام ببرد، نزد فک و فامیل بیشتر از ستاره های سینما محبوبیت پیدا می کند. یادم هست همین فرشیدمان وقتی تازه داماد بود و می خواست خودش رِ توی دل قوم و خویش زنش عزیز کند به هر ضرب و زوری بود یک سطل پر شله با قیمه فراوان جور کرد و برد دم خانه شان تحویل داد.
حالا خداییش نمایشگاه فرش تهران ر می شود این مدلی مبنای تراز اجتماعی گرفت؟ آیا کسی که توی این نمایشگاه باشد یعنی صاحب نفوذ است و کسی که نباشد یعنی بی کلاس است؟ معلوم است که نه! چه بسیار تولیدکننده ها و صادرکننده های قدری که اصلاً توی این نمایشگاه شرکت نمی کنند! یا مثلاً اگر کسی از این نمایشگاه فرش بخرد و ببرد یعنی که مقبولیت دارد؟ نه متاسفانه!
رابعاً هم این که سنت طبخ شله چند سال قبل به عنوان میراث معنوی خراسان توی فهرست میراث معنوی کشور ثبت شد اما آیا نمایشگاه فرش تهران که همه چی تمام است(!) جایی توی تقویم تجار بزرگ فرش دنیا باز کرده است؟ آیا در برنامه سالانه شان ثبت کردند که باید هر سال هفته اول شهریور رِ تهران باشند؟
فعلاً به ترنج جانم وعده دادم بی خیال این نمایشگاه همه چی تمام شوم تا بعد!

| TORREH.net | پایان پیام