تجارت فرش در امپراتوری بریتانیا غروب نمی‌کند

| TORREH.net | مروری بر فروش فرش ایرانی در آژانس استعماری بحرین

نیلوفر علیپور

بریتانیا آخرین کشور سلطنتی در اروپا است که بیش از ده‌ها لقب اشرافی، نشان امپراتوری و تشریفات پر زرق و برق درباری دارد. برخی از لقب‌های اشرافی مانند «ماستر»، «سر» و «لرد» برای آقایان و «لیدی» و «دیم» برای خانم‌ها همراه می‌شد که از دوران قرون وسطی به ارث رسیده بود. در بازار رقابت‌های تجاری و مالی، داشتن فردی با القاب اشرافی در هیئت مدیره هر شرکت یا موسسه‌ای امتیاز محسوب می‌شد. مهم، دیدن نام یک لرد، یک سر یا یک لیدی در میان اعضا هیئت مدیره آن نهاد بود و در ازای قبول این دعوت، صاحب خوش‌شانس لقب اشرافی هر ماه مبلغی دریافت می‌کرد و از مزایای جانبی آن مانند پاداش‌های سالانه شرکت و از آن قبیل نیز برخوردار می‌شد.

ترنچارد کراون ویلیام فوله با لقب اشرافی «سر» به مدت ۲۴ سال مدیر استعماری بریتانیا در خلیج‌فارس بود. طبق پژوهش‌های طره سر ترنچارد کراون ویلیام فوله از اواخر دوران قاجار تا دوران پهلوی اول در بوشهر، مقر سیاسی دولت بریتانیا، زندگی می‌کرد. دورانی که کشورهای اروپایی و آمریکایی به شدت خواهان فرش ایرانی بودند. فرش ایرانی نیز به واسطه حضور شرکت‌های چندملیتی در ایران از راه بنادر دریایی و خشکی به کشورهای غربی صادر می‌شد. او نیز به ارزش فرش ایرانی آگاهی داشت و تا زمان بازنشگستی‌اش در تابستان سال ۱۹۳۹ میلادی ۱۳ تخته فرش داشت. سر ترنچارد کراون ویلیام فاوله قبل از بازگشت به انگلیس فرش‌هایش را در حراجی آژانس سیاسی بحرین برای فروش گذاشت. طبق سندی که از آن دوران باقی است ارزان‌ترین فرش‌ها بلوچی هستند که با توجه به قیمت‌شان احتمالا در اندازه کوچک بافته شده‌اند. چهار فرش نیز ترکمنی و گران‌ترین فرش‌‌ها متعلق به کاشان است. فرش‌های کاشان در آن دوران به طرح‌های خاص و پچیده‌شان مشهور بودند. از میان این فرش‌ها فقط فرش گران‌قیمت کاشان به فروش نرفت.

| TORREH.net | پایان پیام