بیست و چهارمین نمایشگاه فرش دستباف ایران گشایش یافت

طره (torreh.net) | با حضور معاون اجرایی رییس جمهور، بیست و چهارمین نمایشگاه مرکز ملی فرش ایران در محل دایمی نمایشگاه های بین المللی تهران آغاز به کار کرد.

به گزارش طره، معاون اجرایی رییس جمهور در آیین گشایش این نمایشگاه که رییس کل سازمان توسعه تجارت ایران، رییس مرکز ملی فرش ایران و برخی از مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت و شمار فراوانی از تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش ایران حضور داشتند خواستار حمایت از قالیبافان و توزیع مناسب منافع میان ارکان هنر- صنعت فرش در کشور شد.
محمد شریعتمداری گفت: همواره در این سال ها مشاهده کرده ام که اگر صادرکنندگان در مضیقه بوده اند فرش‌بافان هم در تنگنا بوده اند و اگر صادرکنندگان به سود خوبی رسیده اند، به این علت بوده که تولیدکنندگان در وضعیت معیشتی مناسبی بوده اند، خاطرنشان کرد: میان این دو رابطه مستقیم وجود دارد و باید صدر و ذیل فرش دستباف را با هم دید.
وی با اشاره به فراز و نشیب های هنر- صنعت فرش دستباف ایران گفت: قامت این هنر ـ صنعت تحت هیچ شرایطی خم نمی شود. فراز و فرودهایی که در آمار و ارقام فرش هست هیچ گاه سبب نمی شود از زیبایی این هنر ایرانی کاسته شود.
شریعتمداری با اشاره به تلاش های دولت در رفع تحریم های ظالمانه غرب علیه ایران در دو سال گذشته بیان کرد: موضوع معیشت بافندگان فرش دستباف به درون کشور برمی گردد و باید کاری کرد تا این قشر مظلوم از مواهب نهایی صادرات فرش بهره مند شوند.
معاون اجرایی رییس جمهور با اشاره به پخش کلیپی در خلال برنامه و طرح سوالی از رئیس جمهور مبنی بر اینکه چه تدبیری برای کمک به فرش دستباف انیدشیده اید؟، خاطرنشان کرد: هم این کلیپ کوتاه و هم متن سؤال را به رئیس جمهور خواهم رساند. مطمئن باشید دستور وی آثار ارزنده ای برای فرش دستباف خواهد داشت.

بازگشت فرش دستباف ایرانی به بازارهای آمریکا
رییس مرکز ملی فرش ایران نیز در آیین گشایش بیست و چهارمین نمایشگاه فرش دستباف ایران گفت: فرش دستباف ایران در حوزه اقتصاد مقاومتی هماورد می طلبد چراکه باور داریم برتری ها و امتیازات ویژه ای نسبت به دیگر صنایع دارد.
حمید کارگر اظهار امیدواری کرد: هفته پیش رو هفته پر رونقی برای فرش ایران باشد چرا که فرش هم به لحاظ فرهنگ و هنر و هم به لحاظ اقتصادی، کمک به توسعه پایدار، اشتغالزایی با کمترین سرمایه و جلوگیری از مهاجرت روستاییان بسیار اثرگذار است.
کارگر با بیان اینکه فرش دستباف در حوزه اقتصاد مقاومتی هماورد می طلبد گفت: هیچ هنر و صنعت دیگری نمی توان یافت که مانند هنر صنعت فرش دستباف با کمترین سرمایه ایجاد اشتغال کند و ارزش افزوده فراوانی در پی داشته باشد.
وی فرش دستباف را همواره یکی از ارکان همیشگی صادرات غیر نفتی ایران دانست و ادامه داد: در این سال هایی که فرش دستباف از حال و روز خوبی برخوردار نبود، دوران دشواری را طی کرده ایم.
رییس مرکز ملی فرش ایران خاطرنشان کرد: البته از ابتدای سال ۹۳ روند کاهشی صادرات متوقف شد و روند افزایشی صادرات فرش دستباف آغاز شد هرچند این روند خیلی راضی کننده نیست؛ اما التیام بخش است.
وی همچنین با اشاره به دو مطالبه مطرح شده خود در نمایشگاه سال گذشته در دو حوزه رفع تحریم و لزوم تبلیغات فرش گفت: خرسندیم که مطالبه نخست در طول این یک سال پاسخ یافته است و امیدواریم همت دولت در توجه و تخصیص اعتبار برای تبلیغات جهانی فرش را شاهد باشیم.

داستان “یه حبه قند” برگرفته از وحدت اجزای متکثر فرش ایرانی است
تهیه کننده فیلم “فرش ایرانی” در آیین گشایش بیست و چهارمین نمایشگاه فرش دستباف ایران گفت: در زندگی امروزی، فرش دستباف با هیچ یک از اجزا و وسایل زندگی همخوانی ندارد؛ در حالی که در گذشته فرش با نقوش سقف، شیشه های رنگی ارسی و طرح لباس ها هماهنگ بود.
سیدرضا میرکریمی با اشاره به اظهارات دیگر سخنرانان این آیین که عمدتا در خصوص مسائل اقتصادی بود، گفت: اینجا مباحث بیشتر اقتصادی است ولی من می خواهم درباره زیبایی شناسی فرش صحبت کنم.
کارگردان سینمای ایران با بیان اینکه فرش در زندگی امروزه ایرانی ها تنها و مظلوم است، ادامه داد: تنها چیزی که در فرهنگ ایرانی دست نخورده باقی مانده همین فرش دستباف است. من در خانه خود فرش دستباف افشار، تبریز و کاشان دارم و احساس می کنم در منزلم مظلوم واقع شده اند چون هیچ سنخیتی با اطراف خود و با سایر وسایل مانند مبلمان و … ندارند.
وی به همخوانی نقوش فرش دستباف ایرانی با سایر حواشی یک زندگی در گذشته اشاره و اظهار کرد: در قدیم نقوش فرش کف خانه با مقرنس های سقف، رنگ های متعدد آن با رنگ های متعدد شیشه های ارسی و طرح های فرش با طراحی های لباس ایرانی ها هماهنگ بود چرا که همه اینها زاییده این تفکر بودند که خانه محل آرامش است.
وی با انتقاد از نگاه صرفاً درآمدزایی به فرش گفت: در فرهنگ کهن ایرانی کار و زندگی با هم در آمیخته است و دیگر لازم نیست به فرش نگاهی درآمدزا داشت در آن فرهنگ چون فرش‌بافی برآمده از روح زندگی است، این درآمیختگی کار و زندگی به راحتی احساس می شود و زیبایی شناسی خاص فرش از یک سو و قیمتی بودن آن از سوی دیگر در روح فرش جاری است.
کارگردان فیلم یه حبه قند با بیان خاطره ای از ساخت فیلمی کوتاه درباره فرش ایرانی در اردکان، خاطرنشان کرد: وقتی برای ساخت این فیلم روی فرشی دستباف با دوست و همکارم قدم می زدیم به او گفتم که اگر دقیق به زیر پایت نگاه کنی با رویدادی مواجهی که هارمونی رنگ و نور و طرح و نقش را با هم یکجا دارد.
وی با اشاره به این کثرتی که بیننده را به وحدت دعوت می کند و اجزای آن به تنهایی خودنمایی نمی کند، بیان کرد: ما نیز این هماهنگی و هارمونی رنگ و نقش را که وحدت در عین کثرت بود در فیلم یه حبه قند پیاده کردیم.
به گفته این کارگردان سینمای ایران، داستان فیلم یه حبه قند برگرفته از فرش ایرانی است به این معنا که همه افراد خانواده موضوع این فیلم، دارای یک هویت مستقل بودند ولی در عین حال با کل خانواده هماهنگ بوده و یک خانواده کهن ایرانی را می سازند.

فرش، پرچم ایران است
در آیین گشایش بیست و چهارمین نمایشگاه فرش دستباف کشور قطب الدین صادقی، هنرمند تئاتر کشور اهمیت، موقعیت و زیباشناسی هنر-صنعت فرش دستباف ایران را بررسی کرد و آن را نمادی از یک خانواده ایرانی دانست.
دکتر قطب الدین صادقی، کارگردان تئاتر در سخنان خود گفت: «هنر-صنعت فرش دستباف زندگی اقتصادی بسیاری از مردم را تأمین می کند. فرش در تمام زندگی مردم جایگاه بالایی دارد و در چادر، سفره، نمکدان، خورجین و کف پوش آنان دیده می شود. ابعاد وجودی فرش تمام سطوح جامعه را نه تنها مردم شهر بلکه عشایر و روستا نشینان را نیز در برگرفته است.»
این هنرمند کشور، نقش اقتصادی فرش را سازنده خواند و خبر داد: «در استان کردستان چند ۱۰ هزار بافنده داریم که سالیانه ۵۰ هزار متر فرش می بافند. این یک کمک اقتصادی فوق العاده به خانواده های شهری و روستایی است و اطلاع داریم که نصف این بافندگان در روستاها هستند و از همین رو نقش مکمل در اقتصاد را داراست.»
صادقی فرش را دارای نقشی چندگانه و نماد قداست در خانواده ایرانی دانست و عنوان کرد: «در گذشته ما به قداست خیلی بیشتر از الان اعتقاد داشتیم. از همان سردر قوسی که مظهر فرهنگ آسمانی و ایزدمهری است، وارد می شدیم، با آجرهایی که اشعه های خورشید را در خود جا می دادند وارد هشتی می شدیم و باز هم در شکل دوار و منحنی آن تطهیر می شدیم. به قول مرحوم شریف زاده بیرون، فضای نامقدس بود و دورن فضایی مقدس. از آن مقدس تر فرش بود. من جز در سالیان اخیر در تهران هرگز ندیدم کسی با کفش روی فرش راه رود. فرش به علت طراحی حیرت انگیزی که دارد فراتر از تزئین است و به دلیل قدرت طراحی و تمثیل هایی که در آن هست و بازگشایی معانی تجریدی آن جز برای اهل فن بسیار مشکل است. تعادل عقلانی آن برای یک فرهنگ شهری و دوران زیر سقف بودن و در کل نماد دوران کشاورزی است. تکرار طبیعت در اشکال هندسی فوق العاده است. تکرار گل، کوه، چشمه، حیوان و طبیعت دوستی در نقوش فرش های سنتی پیدا می شود. فرش پیوند انسان با طبیعت را به ذهن می آورد که ما متأسفانه آن را در شهرها گم کرده ایم و رابطه ما به طبیعت به تصاویر ماهواره ای محدود شده است.»
صادقی همچنین از معانی موجود در فرش سخن گفت و بیان کرد: «نکته جالب برای من حضور فرهنگ زنانه در فرش است. این هنر-صنعت به دوره ای بازمی گردد که ایزد باروری، ایزد زن بود. زن مظهر زایش، خلاقیت و زندگی است. اگر تصاویر بازمانده فرش های سنتی خوب را ببینید نشانگر همین موضوع است. البته از اواسط قرن هجدهم تصاویر شبه واقع گرایانه ای وارد فرش های ما شده است که به کل جعلی است. این نقاشی ها در فرش های اصیل وجود ندارد و تنها برای کسب بازارهای غربی و به تقلید از نقاشی های اروپایی وارد این هنر-صنعت شده است. فرش های ما نقوش انسانی ندارد و سرشار از نقش های تجریدی و نمادین است. بهترین حالت آن گاهی در فرش های کردی دیده می شود. در این فرش ها هفت حوزه وجود دارد که همگی در نهایت به مرکز می رسند و مرکز چیزی نیست جز بهشت گمشده.»
وی همچنین در رابطه با مسئله زیباشناسی هنر-صنعت فرش دستباف گفت: «باید دانست زیباشناسی به معنای خوشگل پسندی نیست که در دهان ها افتاده است. بلکه جستجوی زیبایی و جستجوی دوبار بهشتی است که انسان از آن رانده شده و یک عمل قدسی و آیینی است. در تمام این تصاویر می توان تعادل دید. تعادل رنگ ها تعادل بین زندگی اجتماعی و طبیعت است و خودش را اغلب در نقوشی که وجود دارد نشان می دهد.»
صادقی در انتهای سخنان خود هنر-صنعت فرش دستباف را مظهر همه تعالیم فکری و معنوی کشور دانست و بیان کرد: «تأثیر حیرت انگیز فرش در ناخودآگاه ماست که به عنوان یک پرچم و یک نماد مظهر ایرانی است. امیدوارم نگذاریم فرش های ماشینی این فرهنگ کهن کار دست را از بین ببرند. ما این هنر را رایگان به دست نیاوردیم و نیاکان ما به پای این فرش خون دل خورده اند. نگذاریم این پرچم به پایین کشیده شود.»
گفتنی است پخش چند فیلم کوتاه ۱۰۰ ثانیه ای به نام های “در قلب لندن”، “یادگار گمنام مصدق” و “نامه ای به رییس جمهور” از بخش های ویژه آیین گشایش نمایشگاه بیست و چهارم بود که با استقبال شرکت کنندگان در این رویداد رو به رو شد.
همچنین در این آیین دانشنامه آنلاین فرش (ویکی فرش) نیز به دست معاون اجرایی رییس جمهور رو نمایی شد.
شایان ذکر است بیست و چهارمین نمایشگاه فرش دستباف ایران از یکم تا هفتم شهریور ماه در محل دائمی نمایشگاه های کشور در حال برگزاری است.
پایان پیام/ (torreh.net)