به گزارش طره؛ پروژه حفاظت پیشگیرانه فرش‌های نمایشی موزه ملت در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد در راستای برنامه‌ها و اهداف حفاظت پیشگیرانه کمیته مدیریت بحران و حفاظت پیشگیرانه اداره کل موزه‌ها، تعریف شده و در حال انجام است.
برچسب ها
سعدآباد - فرش - فرش دستباف - کاخ موزه ملت - ویژه
| TORREH.net |حفاظت پیشگیرانه فرش‌های موزه‌ای کاخ موزه ملت در حال انجام است
به گزارش طره؛ پروژه حفاظت پیشگیرانه فرش‌های نمایشی موزه ملت در مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد در راستای برنامه‌ها و اهداف حفاظت پیشگیرانه کمیته مدیریت بحران و حفاظت پیشگیرانه اداره کل موزه‌ها، تعریف شده و در حال انجام است.
بر پایه این گزارش، این فرایند با همکاری افتخاری متخصصان حوزه‌های مختلف ازجمله محمدحسین سیف، مدرس مرمت فرش دانشگاه هنر کاشان و دانشگاه هنر اراک و همکاری مطالعاتی شناسایی فون حشرات تخریبی در فرش‌ها توسط کارشناسان واحد تحقیقات و کنترل عوامل بیولوژیکی آسیب‌رسان میراث استان یزد و مجموعه فرهنگی تاریخ سعدآباد از تاریخ ۱۶ تیرماه در محوطه ضلع شرقی کاخ موزه ملت با نظارت کمیته مدیریت بحران و حفاظت پیشگیرانه اداره کل موزه‌ها به انجام می‌رسد.
فاطیما محسنی، دبیر کمیته مدیریت بحران و حفاظت پیشگیرانه موزه‌های کشور و مسئول واحد حفاظت و مرمت مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد در این زمینه گفته است: در مجموعه‌هایی مانند سعدآباد که ترکیبی از باغ و موزه‌اند، این ویژگی افزون‌بر زیبایی، همواره آثار و تزئینات با ساختار آلی موجود در موزه‌ها را مورد تهدید آسیب‌های حاصل از ورود آلودگی‌های بیولوژیکی از جمله حشرات قرار می‌دهد.
به گفته وی، ویژگی متفاوت چیدمان آثار در کاخ موزه‌ها با موزه‌ها -که بر اساس اسناد تاریخی بوده و نه بر اساس شیوه نمایش در یک ساختمان موزه- هم امر مدیریت حفاظتی و حفاظت پیشگیرانه را برای کارشناسان حفاظت و مرمت سخت‌تر کرده است. بنابراین در بسیاری از موارد ارائه روش‌های حفاظت پیشگیرانه برای کنترل دما و رطوبت، فیلتر کردن نورهای دارای یو.وی اعم از منابع طبیعی (نور خورشید) یا منابع نورپردازی، فیلتر و تصفیه هوای فضاهای نمایشی و مخازن از ذرات، گردوغبار و آلاینده‌ها و آلودگی‌های بیولوژیکی و بسیاری از موارد مورد نیاز سلامت یک موزه و آثارش بسیار پیچیده‌تر و نیازمند به خلاقیت علمی است که افزون‌بر حفظ چیدمان تاریخی، اجرای همه موارد استاندارد مذکور به لحاظ بصری هم باید خدشه‌ای در فضاهای نمایشی ایجاد نکند.
ورود حشرات مختلف تغذیه کننده از مواد کراتینی مانند بید تا سایر آلودگی‌های بیولوژیکی و ذرات و گرد و غبار و آلاینده‌ها ازجمله مواردی‌اند که در امر حفاظت پیشگیرانه فرش‌های کاخ موزه‌ها حفاظتگران را با مشکلات فراوانی برای نگهداری مطابق با اصول علمی حفاظت مواجه کرده است.
ازاین‌رو یکی از بهترین روش‌ها انجام حفاظت پیشگیرانه مختلف پیوسته اعم از غبار روبی‌ها با دستگاه‌های غیر تخریبی با قابلیت کنترل میزان مکش و دارای دهانه‌ای نرم، فیلترینگ دریچه‌های کانال‌های هواساز برای ممانعت از ورود ذرات آلاینده، گردوغبار و تخم حشرات و حشرات، استفاده از لامپ‌های اس ام دی یا ال ای دی به دلیل نداشتن پرتو یو وی در مقیاس تخریبی، نظافت علمی کف موزه‌ها، ایجاد بستر مناسب واسطه بین کف و فرش‌های نمایشی مانند پارچه‌های سفید که افزون‌بر بالا بردن قدرت پایش به دلیل نشان دادن سریع آلودگی‌های مختلف مثل حشرات و گردوغبار نقش موثری دارند، ایجاد بالشتک‌های واسطه بین فرش‌ها و پایه‌های میزها، مجسمه‌ها و همه سطوح آثاری که روی این فرش‌ها در حال نمایش‌اند، آموزش نظافت غیر آسیب‌رسان در موزه‌ها به گروه خدمات، کنترل و پایش دوره‌ای کارشناسان حفاظت و مرمت از آثار مذکور است که یکی از این روش‌ها انجام عملیات هوادهی، غبارروبی، آسیب‌شناسی تخصصی و توقف روند آسیب‌های ایجاد شده در فصول مناسب گرم مانند تابستان در فضای باز با لحاظ تدابیر مناسب است.
پروژه حفاظت پیشگیرانه فرش‌های نمایشی موزه ملت که در نیمه دوم تیرماه ۹۹ در حال انجام است، در تکمیل فرایندی است که در طول سه سال گذشته با همکاری مسئولان و امنای اموال این مجموعه‌ها انجام شده است.
در این پروژه که از ۱۶ تیر ماه آغاز شده است مراحل زیر به انجام می‌رسد:
انتخاب روزانه تعدادی فرش بر ساس ابعاد با توجه به اینکه امکان انجام همه مراحل روی آن‌ها و برگرداندنشان در همان روز به فضای اصلی فراهم باشد.
پاکسازی محوطه انتخابی، ایجاد چند لایه بستر به ترتیب پلاستیک ضخیم و سپس پارچه مناسب در محوطه
تعیین حریم با حفاظ برای فاصله‌گذاری بازدید‌کننده‌ها با محدوده انجام پروژه
استقرار نیروهای یگان برای حفاظت فیزیکی
ایجاد جانمایی مناسب موقت آثار هر فضا و رول کردن فرش‌ها روی تکیه‌گاه‌های استوانه‌ای برای ممانعت از تاخوردگی و شکست الیاف فرش و ایجاد پوشش پارچه‌ای و سپس انتقال آن به محوطه مورد نظر
بازکردن فرش‌ها و آسیب‌شناسی بیولوژیکی و بررسی نوع آلودگی‌های بیولوژیکی حشرات توسط کارشناسان حشره‌شناسی از واحد تحقیقات کنترل آلودگی‌های بیولوژیکی میراث استان یزد برای کمک به استادان مرمت فرش در انتخاب شیوه متناسب پاکسازی برای رفع آلودگی‌های حشرات
مستند‌نگاری میکروسکوپی آسیب‌شناسی همزمان توسط واحد حفاظت و مرمت با لوپ‌های مخصوص
پاکسازی و غبارروبی دستگاهی توسط استادان مرمت فرش
پاکسازی آثار لک‌ها و آلودگی‌های مختلف و شست‌وشوی دستگاهی با دستگاه‌های تخصصی توسط استادان مرمت فرش
استحکام بخشی ریشه‌های از هم گسیخته و همچنین مرمت نقطه‌ای بخش‌های آسیب‌دیده برای کنترل گسترش آسیب توسط استادان مرمت فرش
رول کردن پس از رفع رطوبت اندک ایجاد شده در روش شست‌وشوی دستگاهی و پایان استحکام بخشی‌ها و مرمت‌های کنترل کننده و متوقف کننده روند آسیب روی تکیه‌گاه استوانه‌ای همراه با روکش پارچه‌ای و انتقال به فضای اصلی در همان روز توسط تیم آموزش دیده با نظارت کارشناسان و متخصصان حفاظت و مرمت
لحاظ موارد تکمیلی حفاظت پیشگیرانه نمایشی مانند پاکسازی و ضدعفونی کف، ایجاد بستر پارچه‌ای سفید در کف فضای نمایشی، قراردهی بالشتک‌های مربع ۵ سانتی حاوی مواد دور کننده بید، باز کردن فرش‌ها، قراردهی بالشتک‌های چرمی بین پایه و سطوح آثار نمایشی و فرش‌ها.
| TORREH.net | پایان پیام
طره دوماهنامه اطلاع رسانی آموزشی و تحلیلی فرش دستباف ایران©