فرش دست‌باف مشوق سینماگران شود

طره (torreh.net) | نگاه اهالی سینما به اهدای فرش به‌عنوان جایزۀ جشنواره فیلم فجر | گروه گزارش

اوایل تیرماه بود که وزیر صنعت، معدن، و تجارت در نامه‌ای به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌ از او خواست تا فرش دست‌باف ایرانی به‌عنوان جایزۀ ویژه برای برگزیدگان جشنواره‌های بین‌المللیِ فجر در‌نظر گرفته شود. خبری که شاید چندان دیده نشد و مهجور ماند.
محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، در این نامه با استناد به تأکید معاون اول رئیس جمهور مبنی بر استفاده از فرش دست‌باف در مراسم رسمی‌ کشور پیشنهاد کرد که با توجه به برگزاری جشنواره‌های بین‌المللی فجر در شاخه‌های مختلف فرهنگی، هنری، و ادبی همچون سینما، تئاتر، موسیقی، هنرهای تجسمی، شعر و انعکاس رسانه‌ایِ مطلوب این رقابت‌ها فرش دست‌باف ایران به‌عنوان جایزۀ ویژۀ برگزیدگان درنظر گرفته شود.

تبلیغ برای فرش ایرانی و تشویق برای هنرمندان
مهدی کریمی، تهیه‌کنندۀ فیلم‌هایی چون «آژانس شیشه‌ای» و «از رئیس جمهور پاداش نگیرید»، در گفت‌وگو با طره دربارۀ اهدای فرش به برگزیدگان جشنوارۀ فیلم فجر می‌گوید: «آنچه مسلم است این‌ که هیچ‌گاه دندان اسب پیش‌کشی را نمی‌شمارند. به‌نظرم این اقدام، یعنی اهدای فرش به برگزیدگان جشنوارۀ فیلم فجر، اقدامی بسیار خوب است و تأثیرهای بسیار مثبتی نیز خواهد داشت.
وی می‌افزاید: «در همۀ کشورهای جهان همواره از صنایع دستی و هنرهای دستی در چنین برنامه‌هایی استفاده می‌شود و در همه جای دنیا جوایز جشنواره‌ها از چنین مواردی است .به‌نظرم اگر چنین روشی، یعنی اهدای فرش به هنرمندان برگزیدۀ جشنوارۀ فیلم فجر، به‌درستی اجرا شود بسیار مؤثر خواهد بود».
کریمی ‌می‌گوید: «اگر چنین مسئله‌ای به‌شکل آبرومندانه و باسلیقه اجرا شود، هم تبلیغی برای فرش ایرانی و هم تشویقی برای هنرمندان است» .
وی می‌افزاید: «متأسفانه مشکلی که اغلب در کشور ما وجود دارد این است که فکرها و ایده‌های خوب هیچ‌گاه به‌خوبی و درستی اجرا نشده‌ است و ایده‌های خوب در بسیاری از مواقع در اجرا از بین می‌رود؛ مثلاً ممکن است در همین ماجرای اهدای فرش به برگزیدگان جشنوارۀ فیلم فجر از فرش دست‌باف شروع شود و به فرش‌های ماشینی و حتی موکت برسد! به‌نظرم دوستانی که پیگیر این طرح هستند باید بیشتر به اصالت جوایز پایبند باشند و در پی عرضۀ فرش‌هایی با جنس مرغوب باشند».

اهدای فرش، اقدامی ‌بسیار خوب
محمد نیک‌بین، تهیه‌کنندۀ فیلم‌هایی چون «آتش‌بس» و «بمانی»، نیز در گفت‌وگو با خبرنگار طره دربارۀ اهدای فرش به برگزیدگان جشنوارۀ فیلم فجر می‌گوید: «متأسفانه در سال‌های اخیر تولید فرش کاهش داشته است. از طرفی، تبلیغات در زمینۀ عرضۀ فرش ایرانی بسیار کم بوده و به مسئلۀ تبلیغ فرش در ابعاد بین‌المللی اصلاً توجهی نشده است. از سویی دیگر، حمایت از فرش ایرانی بسیار کم است و کشورهای دیگر با تنوعی که از نظر رنگ و طرح به‌وجود آورده‌اند توانسته‌اند بازار را از ما بگیرند. آنان با طرح‌های جهانی بازارهای فرش ایران را متعلق به خود کرده‌اند و متأسفانه ما در این زمینه بسیار عقب مانده‌ایم» .
وی می‌افزاید: «به‌‌نظرم اهدای فرش به برگزیدگان جشنوارۀ فیلم فجر اقدامی بسیار خوب است؛ البته اگر در کنار این جوایز ماشین یا آپارتمان هم اهدا کنند که خیلی خوب می‌شود و فیلم‌سازان بیشتر خوشحال می‌شوند» .
نیک‌بین تأکید می‌کند: «فکر نمی‌کنم در میان سینماگران کسانی باشد که نظر منفی نسبت به اهدای فرش به برگزیدگان جشنواره داشته باشند. از قدیم گفته‌اند دندان اسب پیش‌کشی را نمی‌شمارند. هنرمندانی که جایزۀ فرش را می‌گیرند می‌توانند به پدر و مادر خود این فرش را اهدا کنند یا به کسی هدیه کنند که واقعاً احتیاج دارد .به‌نظرم باید از بانیان این طرح، یعنی اهدا فرش به برگزیدگان جشنوارۀ فجر، تشکر کرد و دیگران را هم باید تشویق کرد که چنین جوایزی را به فیلم‌سازان اهدا کنند».

از فیلم‌هایی که به فرش ایرانی می‌پردازند حمایت شود
محمد آفریده، مدیر عامل سابق مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی و از تهیه‌کنندگان سینما که سه سال مشاور سینمایی مرکز ملی فرش بوده است، در گفت‌وگو با خبرنگار طره دربارۀ موضوع اهدای فرش به برگزیدگان جشنوارۀ فجر می‌گوید: «باید دید این موضوع چقدر تأثیر‌گذار خواهد بود و جایزه‌ای که به یک فیلم داده می‌شود در روشنگری و ماهیت آن نهاد چه تأثیری دارد. فرش به اعتقاد من کالایی فرهنگی و هنری و ملی است که ریشه در تاریخ دارد. به‌نظرم متولیان این امر علاوه‌بر اهدای فرش می‌توانند در زمینۀ تولید با موضوع فرش هم فعال باشند. مرکز ملی فرش می‌تواند از فیلم‌هایی حمایت کند که به‌نحوی شایسته به فرش ایرانی می‌پردازند، زیرا با این حمایت فرش به بطن فیلم‌ها می‌رود و بیشتر به آن توجه می‌شود» .
آفریده در ادامه می‌افزاید: «متولیان این امر نیاز نیست که از همۀ فیلم‌ها حمایت کنند و حتی می‌توانند اعلام کنند مثلاً ۲۰ تا ۳۰ درصد از فیلم‌هایی حمایت می‌کنند که به موضوع فرش می‌پردازند».
در عین حال برخی از هنرمندان دیدگاه‌های مخالف دارند و از اهدای فرش استقبال نمی‌کنند. ابوالفضل جلیلی، کارگردان سینما، از این دسته است و با انتقاد از این جایزه می‌گوید: «به‌نظرم این اقدام از کارهایی است که فقط در کشورهای جهان سومی ‌انجام می‌شود. با این جایزه گویی می‌خواهند بگویند که ارزش سیمرغ جشنوارۀ فیلم فجر بالا نیست و قرار است با این جایزه‌ها آن را جبران کنند».

این جستار در شماره ۱۰ نشریه طره منتشر شده است.
پایان پیام (torreh.net)