آفتی به نام نمایشگاه های متعدد فرش

– مغبون شده ام. فرشی که خریده ام رنگ پس داده
– از چه کسی و کجا خریده ای؟
– از نمایشگاه
– کدام نمایشگاه؟
– …

فرش را باید از کدام فروشگاه یا نمایشگاه خرید که غبن و زیانی در پی نداشته باشد؟ آیا به صرف این که فلان نمایشگاه تبلیغات گسترده ای دارد یا بهمان نمایشگاه در محل مشهور یا معتبری برگزار می شود می توان به آن اطمینان داشت؟
دو سه سالی است که پایتخت میزبان نمایشگاه های متعدد عرضه فرش دستباف و تابلوفرش شده است. نمایشگاه هایی که به طور متوالی و پیاپی در نقاط مختلف تهران برگزار می شوند و انواع پسوند و پیشوندهای “بزرگ”، “فوق العاده”، “استثنایی”، نفیس”، ویژه” و… را یدک می کشند. هنور تبلیغات برگزاری یکی تمام نشده، بنرها و پلاکاردهای دیگری بر داربست ها و درختان شهر خودنمایی می کند. هنوز اولی خاتمه نیافته، پیامک های دومی روانه موبایلهای شهروندان می شود. اماکن نامداری همچون مصلای تهران، برج میلاد، کاخ نیاوران، کاخ سعدآباد و حتی موزه فرش تهران به تناوب میزبان این نمایشگاه های کوچک و پراکنده می شوند که گاه مشارکت کنندگان و غرفه دارانش ثابتند و از یکی به دیگری نقل مکان می کنند.
اشکال کار کجاست و چرا این یادداشت لحنی منفی دارد؟ مگر رونق بخشیدن به بازار داخلی فرش دستباف ایرادی دارد؟ مگر نمایشگاه ابزار فروش نیست و مگر عیبی دارد که اگر مشتری گذارش به بازار سنتی فرش نمی افتد، بازار را در قالب نمایشگاه به مناطق مختلف پایتخت ببریم؟
اشکال کار در همان مغبون شدن مشتری است. ایراد در دور شدن این شیوه از عرضه و فروش فرش از ابزارهای نظارتی است. عیب کار در این است که برای مجریان این نمایشگاه ها داشتن پروانه کسب و رعایت اصول و ضوابط اصناف و اتحادیه های فروشندگان فرش چندان مهم نیست و صرفاً پرداخت وجوه مربوط به اخذ غرفه اهمیت دارد.
شنیده های “طره” نشان از آن دارد که این شیوه از برگزاری نمایشگاه ها نه تنها مورد تایید متولی فرش کشور نیست بلکه مرکز ملی فرش ایران در سه دوره اخیر مدیریتی خود بارها مخالفتش را با این روند ابراز داشته است. سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تهران نیز همواره بر نادرستی این فرایند نظر داشته و خواهان اصلاح آن شده و اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران نیز به عنوان اصلی ترین ذینفع این حوزه بارها ساز مخالفتش را کوک کرده است اما با این همه گویی متولیان نهادهای میزبان همچون مصلای تهران و یا برج میلاد و کاخ های میراثی گوششان بدهکار این نواهای مخالف نیست و به تعرفه های دریافتی می اندیشند. مجریان نیز راه خود را می روند و غرفه داران هم که سود خود می جویند و باز آن که مغبون می شود خریدار است.
در این گیر و دار گویا دیگر نهادهای واسط برای مجوزدهی و یا نظارت بر این نمایشگاه ها همچون اداره اماکن باید بیش از اینها توجیه شوند –که این وظیفه بر دوش همان متولیان و ذینفعان پیش گفته است- و نیز مشتاقان خرید فرش دستباف بیش از پیش نسبت به این پیامدها آگاه شوند.
نزدیک شدن به موعد برگزاری نمایشگاه سالانه فرش دستباف در اولین هفته شهریورماه، فرصت مغتنمی است برای اطلاع رسانی به شهروندان که اگر قرار نیست گذارشان به بازار فرش بیفتد و یا اگر تنوع بیشتری در انتخاب فرش ها می جویند و یا هر بهانه و مستمسک دیگری در مخیله دارند، خریدشان را به آن رخداد بزرگ سالانه موکول کنند و از این بازارهای مکاره فصلی و پراکنده حذر کنند.